17 czerwca na sesji Rady Gminy Tuszów Narodowy radni zagłosowali za udzieleniem wójtowi gminy wotum zaufania i absolutorium z tytułu wykonania budżetu za 2024 rok. Głosowanie nad wotum zaufania poprzedziła obszerna informacja sekretarz gminy o danych zawartych w raporcie o stanie gminy i ich analiza, a następnie dyskusja nad raportem. Z kolei głosowanie nad absolutorium poprzedziła informacja skarbnika gminy na temat danych zawartych w sprawozdaniu finansowym za 2024 rok.
Treść raportu opublikowana została końcem maja br. w BIP na stronie gminy. W BIP znajduje się też sprawozdanie finansowe.
Dochody budżetu gminy
W 2024 roku dochody gminy wg planu wynosiły 83 956 290,88 zł. W stosunku do planu dochody wykonane zostały w kwocie 79 674 196,62 zł, co stanowi 94,9 % planu.
Dochodami budżetu gminy są dochody własne, subwencje ogólne, dotacje celowe.
W ramach dochodów pozyskane środki zewnętrzne na zadania inwestycyjne stanowiły kwotę 24 705 337. Środki unijne i krajowe w ramach dotacji celowych w 2024 roku były jednym z istotnych źródeł finansowania zadań inwestycyjnych i ważnym czynnikiem rozwoju lokalnego i były ponad 100 % wyższe od pozyskanych dotacji w 2023 roku.
Wydatki budżetu gminy
Według planu na 2024 rok wydatki stanowiły kwotę 83 103 749,88 zł. i zostały wykonane w wysokości 70 660 830 zł., co stanowi 85,03 % wydatków planowanych. Wydatki są odzwierciedleniem realizacji zadań wykonywanych przez gminę. W wielkości poszczególnych rodzajów wydatków znajdują odbicie kierunki i zakres zadań powierzonych do wykonania gminie. Wydatki można podzielić na majątkowe oraz bieżące.
W 2024 r. łącznie wydatki majątkowe (inwestycyjne) stanowiły kwotę 27 719 588,94 zł., co stanowi blisko 39,23% wszystkich wydatków, a w 2023 było to kwota 24 699 048,66 zł. Wydatki inwestycyjne w 2024 roku sfinansowane z pozyskanych dotacji obejmowały kwotę 24 705 337 zł. W 2023 roku była to kwota 9 400 000 zł.
Wydatki bieżące w 2024 roku stanowiły kwotę 42 941 241 zł. W strukturze wydatków bieżących największą pozycje stanowią wydatki na oświatę, pomoc społeczną, administrację. Gmina ponosi też wydatki na finansowanie szeroko rozumianej kultury, sportu, ochronę środowiska, utrzymanie zieleni, oświetlenie ulic, gospodarowanie odpadami komunalnymi, utrzymanie urządzeń komunalnych, budynki użyteczności publicznej, ochotnicze straże pożarne, sport.
Poziom zadłużenia
Na koniec 2024 roku zadłużenie gminy wynosiło ~4 008 081 zł, co stanowi 5% dochodów budżetowych.
Wysokość zadłużenia jest od kilkunastu lat bezpieczna i umożliwia zaciągnięcie zobowiązań na realizację kolejnych inwestycji z wykorzystaniem zewnętrznych źródeł finansowych, celem pokrycia wkładu własnego dotowanych zadań.
Na przestrzeni ostatnich lat rokrocznie wzrastają dochody, które umożliwiają wzrost nakładów inwestycyjnych, sprawiając że budżet gminy jest budżetem inwestycyjnym.
W przeliczeniu na 1 mieszkańca dochód w 2024 roku w stosunku do 2019 roku wzrósł o 182 % , a w stosunku do 2023 roku o 67,66%.
W przeliczeniu na 1 mieszkańca wydatki też rokrocznie rosną. W 2024 roku: w stosunku do 2023 roku odnotowujemy wzrost o 87 % , a w stosunku do 2019 roku o 170%.
Przy budżecie inwestycyjnym i bardzo dużych wydatkach zadłużenie gminy na koniec 2024 roku wynosi ~ 4 000 000,00 zł i można powiedzieć że jest stosunkowo niskie. Jego wskaźnik jest jednocyfrowy -wynosi 5% dochodów budżetowych. Świadczy to o dobrej kondycji finansowej gminy.
Najważniejsze inwestycje w infrastrukturę techniczną i społeczną gminy Tuszów Narodowy w 2024 roku:
Nowe odcinki oświetlenia ulicznego i pojedyncze oprawy oświetleniowe w wielu miejscowościach gminy;
Inwestycje drogowe obejmujące:
– remont drogi gminnej relacji Jaślany – Borki Nizińskie koszt całkowity 2 326 997 zł, w tym dofinansowanie z dotacji: 1 628 898,00 zł
-droga dojazdowa do gruntów rolnych w obrębie Jaślan, koszt: 135 652 zł dofinansowanie w kwocie: 110 000 zł;
-przebudowa i rozbudowa drogi gminnej w m. Borki Nizińskie – II linia zabudowy – 996 146 zł środki własne;
Ponadto wykonywano drobne remonty i naprawy dróg gminnych w różnych miejscowościach. -wykonanie nowej nawierzchni drogi serwisowej przy obwodnicy od Tuszowa w kierunku Grochowe -Ławnica. Inwestycja wykonana przez Wojewódzki Zarząd Dróg.
Dotacje na zabytki z Polskiego Ładu objęły prace przy:
-domu urodzenia generała Sikorskiego za kwotę 226 620,04 zł.
-w Parafii Jaślany dokonano konserwacji organów i ołtarza głównego, dotacja 102 900 zł. -w kościele w Sarnowie odnawiana została elewacja zewnętrzna oraz wymienione drzwi wejściowe, dotacja to 103 885 zł.
– w kościele w Tuszowie Narodowym prace obejmowały odtworzenie stolarki okiennej oraz drzwi zewnętrznych, dofinansowanie wynosiło: 201 782 zł. Do podanych kwot wkład własny z budżetu gminy stanowił 2%.
Inwestycje wodno-ściekowe na wartość 11 515 590,39 zł; w tym dotacja Polski Ład 91,12 %. Zadanie obejmowało budowę kanalizacji w miejscowościach: Grochowe Antońka, Grochowe II osiedle, Węglarka, Krokusie działki, Jaślany I etap od oczyszczalni ścieków Błonie, Ławnica Rzyka, Ławnica Rudziska dokończenie zadania. Budowę rurociągu tłocznego z przepompowni w Maliniu do własnej oczyszczalni ścieków. Oczyszczalnia ścieków
W 2024 roku zakończyliśmy budowę od lat planowanej własnej oczyszczalni ścieków, przy Strefie Tuszów, co jest bardzo kosztowną wielomilionową inwestycją. Koszt robót wyniósł 13 776 000 zł.
Do budowy własnej oczyszczalni gmina przymierzała się od kilkunastu lat. Jednak wysokie koszty uniemożliwiały realizację tej inwestycji z środków własnych. Sytuację zmieniła dotacja z Polskiego Ładu w kwocie 10 mln zł i otworzyła dla gminy nowe szanse. Do tej pory ścieki przesyłane były do oczyszczalni w Mielcu przez teren gminy wiejskiej Mielec. Własna oczyszczalnia ścieków umożliwi też odbiór ścieków ze zbiorników bezodpływowych z miejsc gdzie jeszcze nie ma sieci kanalizacyjnej. Zostały przy niej zamontowane panele fotowoltaiczne jako nowoczesne rozwiązanie dostarczania energii elektrycznej. Proces oczyszczania ścieków odbywa się automatycznie i jest w pełni monitorowany. Wydajność oczyszczalni maksymalna to 900 m3 ścieków na dobę.
Modernizacja Orlika w Jaślanach
Inwestycja zrealizowana za kwotę 575 507,- zł., w tym Dotacja z Ministerstwa Sportu 287 753,- zł. Zadanie obejmowało wymianę nawierzchni, zainstalowano nowe piłkochwyty, wykonano remont ogrodzenia i wymianę opraw oświetleniowych.
Kompleks sportowy przy Strefie Tuszów
1)Zakończono budowę Kompleksu Sportowego w Tuszowie Narodowym obejmującego 4 boiska w tym jedno z podgrzewaną murawą, jedno ze sztuczna nawierzchnia, zaplecze socjalne, oświetlenie, ogrodzenie, parking. Koszt całkowity to 17 105 560 zł, w tym pozyskane dofinansowania:
z Ministerstwa Sportu i Turystyki – Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej – 5 560 000 zł
Z Polskiego ładu – Program Inwestycji Strategicznych edycja III – 4 940 000 zł.
Inwestycja zdobyła uznanie jako Inwestycja Roku w kategorii sport w plebiscycie Tygodnika Regionalnego Korso i była Nominowana jako jedna z trzech do Podkarpackiej NIKE 2024- w województwie. Ma kluczowe znaczenie dla rozwoju infrastruktury sportowej regionu, zapewniając doskonałe warunki do uprawiania piłki nożnej i stwarzając nowe możliwości dla młodzieży i lokalnych drużyn sportowych. Partnerem w jej realizacji był Klub sportowy PGE FKS Stal Mielec, który korzysta w ramach treningów z zaplecza.
Nowa wiata w sołectwie Malinie
W Maliniu I, obok budynku OSP, powstała nowa wiata, która będzie wykorzystywana przez społeczność lokalną oraz organizacje pozarządowe, do organizacji imprez integracyjnych. Inwestycja powstała z inicjatywy Członków Grupy Odnowy Wsi na czele z Marcinem Trela – Liderem grupy, jednocześnie radnym. W realizację włączyli się także strażacy z OSP Malinie I, członkinie Stowarzyszenia „Malinowy szlak” oraz mieszkańcy.
Gmina Tuszów Narodowy otrzymała dofinansowanie na wykonanie wiaty wraz z zagospodarowaniem terenu przy budynku OSP w Maliniu I, w ramach Podkarpackiego Programu Odnowi Wsi na lata 2021-2025. Wartość projektu to 40 850,00 zł, w tym dofinansowanie w wysokości 20 000,00 zł.