Boże Narodzenie w kulturze ludowej.

Data publikacji: Kategoria: Zamieścił: iwona.mazur@leliwa.pl

Dzisiejsze Boże Narodzenie zdominowane jest przez krzykliwe wystawy sklepowe, kolorowe iluminacje ulic, „gorączkę przedświąteczną” oraz wszechobecne wyobrażenie św. Mikołaja z reklam. Porównując je do okresu Bożego Narodzenia jeszcze sprzed kilkudziesięciu lat, można zauważyć, jak bardzo podatna na zmiany jest kultura i tradycja. Przyjrzyjmy się, jakie zwyczaje panowały w polskiej tradycyjnej kulturze ludowej w tym szczególnym okresie.

O tradycjach okresu Bożego Narodzenia w polskiej kulturze ludowej opowiada Jacek Tejchma, etnograf:

– okres adwentu, post, gęsina, restrykcyjny post za panowania Bolesława Chrobrego, symbolika śledzia, miasta hanzeatyckie, prace rolnicze, ludowe przysłowia pogodowe;

– dzień św. Łucji (przysłowia, symbolika, kalendarz, zakazane prace, wróżby pogodowe);

– tradycja związana z choinką, ozdoby świąteczne, przygotowanie do świąt, przeżywanie świąt;

– potrawy postne, wróżby wigilijne;

– przesądy związane z kolacją wigilijną, wróżby dla panien i nie tylko.

Jak górale przygotowują się do Świąt Bożego Narodzenia?

Opowiada Pan Kazimierz z Dzianisza, w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim.

Opowiada Pani Wanda z Zakopanego.

O dawnych tradycjach bożonarodzeniowych  Puszczy Sandomierskiej opowiada Elżbieta Skromak – etnolog, regionalistka.

O lasowiackich tradycjach bożonarodzeniowych opowiada  Anna Rzeszut, propagatorka kultury ludowej.

Z gośćmi rozmawiali:  Marta Górecka i Tomasz Łępa.

(Rozmowy archiwalne Radio Leliwa.)