Dr Urszula Stępień – kustosz Muzeum Diecezjalnego w Sandomierzu została laureatką tytułu „Sandomierzanin Roku 2023”.
Do tego tytułu nominowani w tym roku byli: Celina i Wojciech Chmielowie, Urszula Gach, Andrzej Mirek, Anna Przybysz i Urszula Stępień. Uroczysta gala miała miejsce w Zamku Królewskim w Sandomierzu.
Dla Urszuli Stępień tytuł Sandomierzanina Roku jest szczególnym wyróżnieniem:
Dr Urszula Stępień od wielu lat pracuje jako kustosz w Muzeum Diecezjalnym
w Sandomierzu, działa społecznie w Towarzystwie Naukowym Sandomierskim i Społecznym
Komitecie Odnowy Cmentarza Katedralnego. Jest przewodniczącą Komisji Kultury
i Dziedzictwa Diecezjalnego Kurii Diecezjalnej w Sandomierzu oraz sekretarzem zarządu
Stowarzyszenia Przyjaciół Sandomierskiej Bazyliki Katedralnej.
Jest autorem obszernej monografii Muzeum Diecezjalnego w Sandomierzu,
stanowiącej zwieńczenie jej wieloletniej pracy naukowej, dokumentacyjnej w zakresie
dziedzictwa. Dzięki jej działaniom nad modernizacją i nową interpretacją ekspozycji Muzeum
Diecezjalnego, może ono poszczycić się znaczącym wzrostem frekwencji odwiedzających.
Zbiory muzealne zawierające m. in. takie eksponaty jak obraz Łukasza Cranacha Starszego
czy pamiątki historyczne w postaci rękawiczek królowej Jadwigi oraz działania pani kustosz i
jej współpracowników sprawiają, że Muzeum Diecezjalne jest ważnym punktem na trasie
zwiedzania Sandomierza i całego województwa, czego potwierdzeniem jest liczba gości
odwiedzających muzeum.
Dr Urszula Stępień jako pierwsza przed ponad 10-ciu laty zainicjowała organizowanie
wystaw czasowych w muzeum. Wystawy poruszają tematy o zasięgu ogólnopolskim, kreują
nowe kierunki badawcze, ważne w promowaniu dziedzictwa nie tylko Sandomierza, ale
całego województwa. Jedną z ciekawszych wystaw czasowych była „Zgoda Sandomierska.
Zgoda panów – zgoda braci”. Z dużym odzewem spotkała się także prezentowana w 2020 r.
ekspozycja „Nie samym chlebem”, która zgromadziła prace wybitnych polskich artystów. Na
otwartą w październiku 2022 roku ekspozycję „Ars epistolandi. Kiedy pisanie listów było
sztuką” złożyły się dokumenty, autografy i rękopisy pochodzące z kolekcji ks. Jana
Wiśniewskiego, a przechowywane w zbiorach Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu. Na
wystawę wybranych zostało ponad sto listów pisanych ręcznie (to zaledwie fragment tego
niezwykłego zbioru), związanych z dziejami ojczystymi i wybitnymi postaciami: władców,
hetmanów, generałów, uczonych, artystów i pisarzy. Na wystawie pokazano ponad sto
przedmiotów z XVIII–XX wieku, które łączą się z odwieczną tradycją pisania listów. Są to
biurka podróżne, efektowne w formie i technice wykonania kałamarze i przyciski do papieru,
podstawki na pióra i korespondencję oraz pióra do pisania.
Dr Urszula Stępień zainicjowała również edukację muzealną, z której skorzystało do
tej pory kilkaset dzieci z Sandomierza i okolicznych miejscowości. W muzeum odbywają się
permanentnie lekcje muzealne dla najmłodszych m. in. „O ogrodzie Marcina z Urzędowa”.
Dr Urszula Stępień włączyła także muzeum do różnych programów i projektów, a
wraz ze współpracownikami nawiązała współpracę z różnymi instytucjami zarówno
muzealnymi jak i innymi, co przyniosło efekt w postaci wymiany eksponatów i poszerzenia
oferty wystawienniczej.
Dr Urszula Stępień promuje dziedzictwo kulturowe na licznych konferencjach,
wygłasza odczyty popularyzując skarby sandomierskich archiwów i eksponaty muzealne.
Dokonała wielu różnego rodzaju odkryć, nowych faktów w sensie naukowym i kulturowym,
dotyczących m.in. kolegiaty, obecnej katedry w Sandomierzu. Jest autorką ponad 40
artykułów naukowych dotyczących dziedzictwa Sandomierza, współautorką tekstu do albumu
„Bazylika katedralna w Sandomierzu” i autorką albumu „Dawny Sandomierz”. Obecnie
opracowuje działalność kolekcjonerską ks. Jana Wiśniewskiego, autora monografii kościołów
diecezji sandomierskiej i kieleckiej.
Do tego dochodzi aktywna działalność społeczna w Towarzystwie Naukowym
Sandomierskim (udział w konferencjach i spotkaniach naukowych, liczne publikacje
w Zeszytach Sandomierskich, członkostwo w zarządzie) oraz Społecznym Komitecie Odnowy
Cmentarza Katedralnego (członkostwo w organach statutowych, udział w kwestach).
Praca i działalność społeczna dr Urszuli Stępień zostały docenione i wielokrotnie
nagradzane:
2002 r. – nagroda Sybilla dla Muzeum Diecezjalnego,
2015 r. – Róża Regionów – III miejsce w kategorii projekt specjalny trzymał „Przewodnik do
kontemplacji” stworzony przez Muzeum Diecezjalne w Sandomierzu pod tytułem:
„Sandomierski ogród kanonika Marcina z Urzędowa”.
2020 r. – Świętokrzyska Nagroda Kultury II stopnia,
2021 r. – Nagroda Bonum Publicum im. Aleksandra Patkowskiego w kategorii działalności na
rzecz regionu, kultury, społeczności lokalnej – „za wieloletnią pracę na rzecz rozwoju
i promocji Muzeum Diecezjalnego”.
2022 r. – Srebrny Krzyż Zasługi na wniosek Zarządu TNS „za zasługi w działaniu na rzecz
zachowania dziedzictwa kultury Polski”.
2022 r. – Honorowa Odznaka „Zasłużony dla Kultury Polskiej” na wniosek zarządu SKOCK,
2023 r. – Świętokrzyska Nagroda Muzealna im. Tadeusza Włoszka za przygotowanie
wystawy „Ars epistolandi. Kiedy pisanie listów było sztuką” uznanej przez Zarząd
Województwa za najciekawszą ekspozycję minionego sezonu.