Powieść Sergiusza Piaseckiego wydana po raz pierwszy w 1957 roku, opisująca pobyt oficera Armii Czerwonej Michaiła Zubowa w okupowanej przez Sowietów, a później Niemców Wileńszczyźnie widziany jego własnymi oczami, to groteskowa opowieść napisana w formie pamiętnika prowadzonego od 22 września 1939 roku do 1 stycznia 1945 roku. Styl nawiązuje do składni i formułowania zdań typowego w języku rosyjskim. Akcja rozgrywa się w Wilnie, w Lidzie (na Grodzieńszczyźnie) i okolicach.
Autor pamiętnikarskich zapisków, mający o sobie niezwykle wysokie zdanie Michaił Zubow, oficer sowiecki i członek Komsomołu, to w rzeczywistości prosty poddany propagandowej indoktrynacji, żołnierz z kołchozu spod Moskwy, wielbiciel Stalina, który po zajęciu 17 września 1939 r. przez Sowietów części Polski , próbuje pogodzić oficjalną komunistyczną propagandę z zastaną na Kresach rzeczywistością. W zależności od obowiązujących w danym momencie sojuszy, oprócz Stalina wielbi też jego sojuszników, najpierw Hitlera, a potem przywódców państw alianckich.
Powieść jest psychologicznym rysem typowego przedstawiciela mentalności sowieckiej w czasach stalinowskich, który nie potrafi zdobyć się na samodzielne myślenie, o zmechanizowanym i opartym na strachu posłuszeństwie ideologii bolszewickiej oraz nienawiści do wyimaginowanych „burżuazyjnych” wrogów. Przedstawia również obraz sytuacji ludności polskiej na Wileńszczyźnie i Grodzieńszczyźnie w latach II wojny światowej.
