Opatów: Kwesta na ratowanie cennych nagrobków cmentarza w Opatowie.
Kwestę na rzecz renowacji zabytkowych nagrobków cmentarza parafialnego w Opatowie, organizuje na tej nekropolii 1 listopada Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Opatowskiej (TPZO). Dzięki ponad 54 tys. zł zebranym od 2009 r. odnowiono kilkanaście cmentarnych pomników.
To dziesiąta kwesta, organizowana przez stowarzyszenie. Jak przekazał przewodniczący TPZO Tomasz Kucharski, nie zapadły jeszcze decyzje, który nagrobek będzie poddany konserwacji po tegorocznej zbiórce. „Po kweście spotkamy się na forum organizacji, obejrzymy w jakim stanie są nagrobki które znalazły się na liście zgłoszeniowej do konserwatora zabytków i ustalimy priorytety” – tłumaczył Tomasz Kucharski.
Wolontariuszy – działaczy TPZO i lokalnych samorządowców – zbierających datki do puszek, będzie można spotkać przy bramie cmentarnej w poniedziałek 1 listopada, w godzinach 8-16.
Najstarsze zachowane na cmentarzu parafialnym w Opatowie nagrobki pochodzą z XIX w. Wiele z nich wpisano do rejestru zabytków.
TPZO organizuje kwesty na opatowskiej nekropolii od 2009 r.; do tej pory zbiórki odbyły się dziewięć razy. Darczyńcy, odwiedzający cmentarz w uroczystość Wszystkich Świętych wsparli akcję ponad 54 tys. zł.
Dzięki tym funduszom oraz środkom finansowym m. in. samorządów, firm i instytucji – w tym świętokrzyskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków – udało się uratować przed zniszczeniem kilkanaście cennych pomników i płyt nagrobnych, wykonanych głównie z piaskowca. Naprawy wymagały także ich żeliwne elementy, m. in. krzyże.
Jako pierwszy odnowiono pomnik nagrobny rejenta Seweryna Horodyskiego, dzięki któremu na początku XX w. w Opatowie powstały m. in. Ochotnicza Straż Pożarna, spółdzielnia spożywców i kasa pożyczkowa. Renowacji poddano także nagrobki: powstańca styczniowego, lekarza Ludwika Bukowieckiego oraz naczelnika powiatu opatowskiego w tym samym okresie, Leona Lochmana. Konserwacją objęto pomnik nagrobny uczestnika kampanii napoleońskich Józefa Korytyńskiego i jego rodziny. Nowy blask zyskał grobowiec rodziców szefa wywiadu rządu RP w Londynie w czasie II wojny światowej, gen. Stanisława Gano. Odnowiono nagrobki lekarzy opatowskiego szpitala z II poł. XIX w. – Celestyna Malhomme, Ludwika Pogorzelskiego, a także pracującego w lecznicy na początku XX w. Ludwika Wiciejewskiego. Odrestaurowano także dwa pomniki Rosjan, którzy mieszkali w Opatowie w okresie zaborów. Zabezpieczono prawdopodobnie najstarszą na cmentarzu płytę – z 1802 r. – na grobie kantora opatowskiej kolegiaty, ks. Józefa Grudzińskiego.
W kilku przypadkach konserwacja nagrobków była możliwa także dzięki wsparciu finansowemu potomków pochowanych osób.
Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Opatowskiej powstało w 1969 r. Organizacja, która skupia mieszkańców tego regionu i osoby z nim związane, zajmuje się przede wszystkim propagowaniem lokalnej historii, dbaniem o miejsca pamięci, dokumentowaniem dziejów Opatowa i jego okolic.
Joanna Sarwa
